Tarım Haberleri: Birleşik Arap Emirlikleri’nin Dubai kentinde düzenlenen COP28 İklim Zirvesi’nde yaklaşık 200 ülke ilk kez fosil yakıt kullanımından uzaklaşılması konusunda anlaşmaya vardı.
İKLİM ZİRVESİ’NDE İLK KEZ FOSİL YAKITLARDAN UZAKLAŞILMASI KONUSUNDA ANLAŞMAYA VARILDI
Dubai’de ülke liderinin ve dünya çapında yüzlerce temsilcinin bir araya geldiği Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı’nda (COP28) tarihi bir adım atıldı.
Zirvede fosil yakıtlardan uzaklaşılması konusundaki anlaşma taslağında uzun süren müzakereler sonucunda bugün uzlaşı sağlandı. COP28 Başkanı Sultan El Cabir, yaklaşık 200 ülkeden bakanların fosil yakıtlardan uzaklaşma çağrısı yapan anlaşma metnini kabul ettiğini duyurdu.
BAE tarafından yayınlanan anlaşmanın taslağına göre ülkeler enerji sistemlerindeki fosil yakıtlardan adil, sistemli ve eşitlikçi bir şekilde uzaklaşılması, bilime uygun olarak 2050 yılına kadar net sıfıra ulaşmak için bu kritik on yılda eylemlerin hızlandırılması çağrısı yapıyor.
Anlaşma metninde ayrıca, kömür enerjisinin aşamalı olarak azaltılması yönündeki çabaların hızlandırılması ve 2030 yılına kadar yenilenebilir enerji kapasitesinin küresel olarak 3 katına çıkarılması, ortalama yıllık enerji verimliliği oranının ise iki katına çıkarılması yönünde çağrıda bulunuldu.
DÜNYA ÇAPINDA BİR İLK
Zirvenin resmi sayfasında yapılan açıklamada dünya çapında bir ilk gerçekleştirildiği belirtilerek: Tüm fosil yakıtlardan uzaklaşmaya yönelik benzeri görülmemiş BAE Mutabakatı, ekonomilerimizi yeniden tanımlama potansiyeline sahip bir model değişikliği sağlıyor, ifadesi kullanıldı. BAE Mutabakatının insanlar ve gezegen için öneminin vurgulandığı açıklamada, yenilenebilir enerjiyi üç katına, enerji verimliliğinin ise iki katına çıkarılmasının küresel bir hedef olduğu kaydedildi.
ANLAŞMA NE İÇERİYOR?
Belge, “Enerji sistemlerinde fosil yakıtlardan adil, düzenli ve hakkaniyetli bir şekilde uzaklaşılması, bilime uygun olarak 2050 yılına kadar net sıfır emisyon hedefine ulaşılması için önümüzdeki on yılda eylemlerin hızlandırılması” amacıyla tarafları katkıda bulunmaya çağırıyor.
Metin, sıcaklık artışlarını 1,5 santigrat derece ile sınırlandırılması için derin, hızlı ve sürekli azaltımlara ihtiyaç olduğunu kabul ediyor. Herhangi bir zaman çizelgesi sunmayan anlaşma, kömür enerjisinin aşamalı olarak azaltılmasına da odaklanıyor.
Ayrıca 2030 yılına kadar küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin üç katına çıkarılması ile ülkelerin nükleer, düşük karbonlu hidrojen ve karbon yakalama ve depolama gibi düşük emisyonlu teknolojilerin geliştirilmesini hızlandırması çağrısında bulunuyor.
ANLAŞMAYA YÖNELİK ELEŞTİRİLER
Mutabakat, büyük borçlara sahip yoksul ülkelerin fosil yakıtlardan uzaklaşmayı nasıl finanse edecekleri ve ekonomilerini küresel ısınmaya nasıl adapte edecekleri konusundaki eksikliği nedeniyle eleştirildi.
AB, Kanada, Danimarka ve İrlanda’dan bakanlar metni ‘tarihi’ olarak nitelerken, anlaşmanın onaylandığı sırada üyeleri salonda bulunmayan Küçük Ada Devletleri İttifakı: Bu metinde bizi endişelendiren çok sayıda boşluk var, dedi.
–