Birleşmiş Milletler Gıda ve Tarım Örgütü (FAO) tarafından yayımlanan son rapora göre, Ekim ayında küresel gıda fiyatları genel olarak düşüş gösterdi. Raporda, bu gerilemenin başlıca gıda emtialarında süren arz bolluğundan kaynaklandığı belirtildi.
GIDA FİYAT ENDEKSİ YÜZDE 1,6 AZALDI
FAO Gıda Fiyat Endeksi, Ekim ayında 126,4 puan olarak ölçüldü. Bu seviye, bir önceki ayın revize edilmiş değerine göre %1,6 oranında düşüş anlamına geliyor. Endeks, uluslararası ticareti yapılan temel gıda ürünlerinin fiyatlarındaki aylık değişimleri izliyor.
TAHIL, ET, SÜT VE ŞEKER FİYATLARINDA GERİLEME
- Tahıl Fiyat Endeksi, Eylül ayına kıyasla %1,3 oranında geriledi. Buğday fiyatları %1, iri taneli tahıllar %1,1, pirinç fiyatları ise %2,5 oranında azaldı.
- Et Fiyat Endeksi aylık bazda %2 düştü. Domuz ve kümes hayvanı etlerinde keskin düşüşler görülürken, sığır eti fiyatları Avustralya’dan gelen yüksek tekliflerle artış eğilimini sürdürdü.
- Süt Ürünleri Endeksi %3,4 azaldı. Avrupa Birliği ve Yeni Zelanda’daki yüksek arz, özellikle tereyağı fiyatlarını aşağı çekti.
- Şeker Fiyat Endeksi, %5,3 oranında düşerek Aralık 2020’den bu yana en düşük seviyeye indi. Brezilya, Tayland ve Hindistan’daki yüksek üretim beklentileri ile petrol fiyatlarındaki düşüş, biyo-yakıt talebini zayıflatarak fiyatlar üzerinde ek baskı oluşturdu.
BİTKİSEL YAĞ FİYATLARI YÜKSELDİ
Genel düşüş eğiliminin aksine, Bitkisel Yağ Fiyat Endeksi Ekim ayında %0,9 arttı ve Temmuz 2022’den bu yana en yüksek seviyesine çıktı. Palmiye, soya, ayçiçeği ve kolza yağlarındaki fiyat artışı, biyoyakıt düzenlemeleri ve Karadeniz’deki hasat gecikmeleri gibi faktörlerden etkilendi.
KÜRESEL TAHIL ÜRETİMİ VE STOKLARINDA REKOR BEKLENİYOR
FAO, küresel tahıl üretiminin 2025 yılında %4,4 artarak 2 milyar 990 milyon tona ulaşacağını öngörüyor. Bu, tüm tahıl türlerinde üretim artışına dayalı yeni bir rekor anlamına geliyor.
Ayrıca, küresel tahıl stoklarının %5,7 artarak 916,3 milyon tonla tarihi zirveye çıkacağı ve stok/kullanım oranının %31,1’e ulaşarak 2017/18 sezonundan bu yana en yüksek seviyeye geleceği tahmin ediliyor.
Küresel tahıl ticaretinin ise %3,2 artışla 499,5 milyon tona ulaşması bekleniyor. Bu artışta özellikle Asya ülkelerinden gelen buğday talebi etkili olacak.
İhracat kısıtlamaları gevşiyor
FAO’nun Tarımsal Piyasa Bilgi Sistemi’nin yayımladığı rapora göre, gıda ihracatına yönelik kısıtlamalarda gevşeme eğilimi gözleniyor. Arjantin, Hindistan ve Rusya Federasyonu’nun 2024–2025 döneminde uyguladığı önlemleri kademeli olarak hafiflettiği bildirildi.
FAO, ayrıntılı küresel analizlerin 13 Kasım’da yayımlanacak “Gıda Görünümü” raporunda yer alacağını duyurdu.