Don olayları, tarımsal üretim üzerinde ciddi zararlar doğurabilecek doğal afetlerden biridir. Özellikle hassas bitkilerin yetiştirildiği bölgelerde, don riski büyük bir tehdit oluşturur.
Çiftçiler ve tarım uzmanları, bu riski en aza indirmek için çeşitli önlemler alır. Genel olarak don olayına karşı alınacak önlemler iki ana gruba ayrılır: ekim-dikim öncesi ve ekim-dikim sonrası tedbirler.
1. EKİM-DİKİMDEN ÖNCE ALINACAK TEDBİRLER
YER SEÇİMİ
Don riski taşıyan bölgelerde tarım faaliyetleri mümkün olduğunca sınırlandırılmalıdır. Eğer bu tür bölgelerde tarım yapılması kaçınılmazsa, dona dayanıklı türler tercih edilmelidir. Ayrıca, vadi tabanları, dar havzalar ve çukur alanlar gibi soğuk hava birikiminin yoğun olduğu yerlerde hassas bitkilerin yetiştirilmesinden kaçınılmalıdır.
BİTKİ SEÇİMİ VE ÜRETİMİ
Don riski olan bölgelerde, daha geç çiçeklenen bitki türleri seçilmelidir. Don tehlikesi başlamadan önce, bitkilerin bulunduğu alanlardan yabancı otlar temizlenmeli, ancak toprak işleme gibi kültürel faaliyetlerden kaçınılmalıdır. Bu, topraktaki ısı dengesinin korunmasına yardımcı olur.
2. EKİM-DİKİMDEN SONRA ALINACAK TEDBİRLER
A. ATMOSFERE GİDEN RADYASYONUN DURDURULMASI
Don olayını önlemede kullanılan yöntemlerden biri, havaya su buharı püskürterek yapay sis oluşturulmasıdır. Bu yöntem, radyasyon kaybını azaltarak sıcaklığın düşmesini engeller.
B. ISI YALITIMI
Tarım ürünleri toksik olmayan protein bazlı köpüklerle kaplanarak ısı kaybı minimize edilebilir. Bu yöntem, özellikle don riski yüksek olan bölgelerde bitkilerin korunmasına yardımcı olur.
C. HAVANIN KARIŞTIRILMASI
Üst seviyelerdeki sıcak hava ile alt seviyelerdeki soğuk havanın karıştırılması, don zararını azaltabilir. Bu yöntem, rüzgar makineleri veya helikopterler aracılığıyla uygulanabilir.
D. DOĞRUDAN HAVA VE BİTKİ ISITMASI
Radyasyon yoluyla yeryüzünden atmosfere yayılan ısı kaybını engellemek amacıyla ısıtıcı ekipmanlar kullanılabilir. Alternatif olarak, kontrollü küçük ateşler yakılarak tarımsal alanlar ısıtılabilir.
E. SU UYGULAMASI
Üstten sulama veya yağmurlama yöntemi, don olayını önlemeye yardımcı olabilir. Ancak, bu yöntemin yalnızca üzerindeki buz yükünü taşıyabilecek bitkilerde uygulanması gerektiği unutulmamalıdır.
F. TOPRAK İŞLEME VE YÖNETİMİ
Don zararlarını en aza indirmek için toprak nemli tutulmalı, yabancı otlardan arındırılmalı ve sıkıştırılmış olmalıdır. Bu, topraktaki ısı depolama kapasitesini artırarak bitkileri don riskine karşı korur.
G. KUMLAMA
İnce bir kum tabakasının don riski taşıyan alanlara serilmesi, buharlaşmayı azaltarak toprak sıcaklığının korunmasına yardımcı olur.
H. ÇİÇEKLENMEYİ GECİKTİRME
İlkbaharda geç don olaylarının sık yaşandığı bölgelerde, meyve ağaçlarının çiçeklenme sürecini geciktirmek amacıyla ağaç diplerine buz veya kar blokları yerleştirilir.
İ. ZORLANMIŞ HASAT
Meteorolojik tahminler don riski konusunda çiftçileri önceden bilgilendirdiğinde, olgun meyve ve sebzeler hızla hasat edilerek zarar en aza indirilir.
Tarım ürünlerini don olaylarından korumak için hem ekim-dikim öncesi hem de sonrası birçok önlem alınabilir. Uygun yöntemlerin seçilmesi, tarımsal üretimin sürdürülebilirliğini sağlamak ve ekonomik kayıpları en aza indirmek açısından büyük önem taşır. Çiftçilerin don tehlikesine karşı bilinçli olması ve modern koruma yöntemlerini uygulaması, tarım sektörünün verimliliğini artıracaktır.
TARIMSAL ÜRETİM YAPILAN BAZI BÖLGELER İÇİN ZİRAİ DON UYARISI
Meteorolojik tahminlere göre önümüzdeki günlerde ani sıcaklık düşüşleri yaşanması ve gece saatlerinde hava sıcaklıklarının sıfırın altına inmesi beklenmektedir. Bu durum, zirai don riskini artırarak tarımsal üretimi olumsuz etkileyebilir. Emeklerinizi ve ürünlerinizi koruyabilmek için lütfen dikkatli olun ve gerekli önlemleri zamanında almayı unutmayın.
Sıcaklık düşüşü genellikle öğleden sonra başlar ve gece yarısından itibaren kritik seviyenin altına iner. Bu süreç, gündoğumuna kadar devam eder ve sıcaklık en düşük seviyesine genellikle sabaha karşı ulaşır. Don riski; gökyüzünün açık veya kapalı olmasına, rüzgar şiddetine, havadaki nem oranına, yağış durumuna ve arazinin konumuna bağlı olarak değişebilir. Özellikle sabaha karşı zirve noktasına ulaşan sıcaklık düşüşü, tarımsal zararların en fazla görüldüğü zaman dilimidir.
Üreticilerimizin olası zararları en aza indirmek için bu kritik periyotta tedbirlerini önceden planlaması büyük önem taşımaktadır.
GÜNCEL ZİRAİ DON RAPORU
Belirli bölgeler için hazırlanan Zirai Don Tahmin Raporu, sıcaklık değerleri ve hava tahminleriyle don riski görülen alanları detaylı şekilde sunmaktadır. Bu raporda, önümüzdeki günlerde bölgenizde zirai don olup olmayacağına dair kritik veriler bulunmaktadır. Ürünlerinizi korumak ve gerekli önlemleri almak için güncel raporu inceleyebilirsiniz.
Zirai Don Uyarısı Raporunu İndirmek İçin: PDF Raporu Görüntüle
NE EKERSEN UYGULAMASI İLE ZİRAİ DON RİSKİNE KARŞI ÖNLEM ALIN!
Tarım faaliyetlerinizi doğa olaylarının olumsuz etkilerinden korumak artık çok daha kolay! Ne Ekersen uygulaması, zirai don gibi tarımsal üretimi tehdit eden hava olaylarını önceden tahmin ederek çiftçileri bilgilendiriyor. Böylece, zamanında önlem alarak veriminizi koruyabilirsiniz.
✅ Bölgenize özel zirai don tahminleri
✅ Hava koşullarına göre akıllı bildirimler
✅ Google Play ve App Store’dan ücretsiz indirilebilir
📲 Hemen indir ve tarımsal üretimini güvence altına al!