Ulusal Fındık Konseyi (UFK) Yönetim Kurulu Başkanı Cem Şenocak, kahverengi kokarca zararlısının Türkiye’nin tarımsal üretimi için ciddi bir tehdit oluşturduğunu belirterek, “Kahverengi kokarca, fındık başta olmak üzere tüm tarım ürünleri için tarımsal COVID etkisi yaratıyor. Ülkemiz ciddi bir tehdit altında.” dedi.
KARADENİZ’DEN TÜM TARIM BÖLGELERİNE YAYILIYOR
Şenocak, kahverengi kokarcanın Amerika’da 25, İtalya’da 15, Gürcistan’da 10 yıldır tarıma büyük zarar verdiğini hatırlattı. Türkiye’de ilk kez 2017’de Gürcistan sınırından Artvin ve çevresine yayılan zararlının, 2023 hasat döneminde Ordu’nun Fatsa ilçesinde büyük kayıplara yol açtığını belirtti. 2024 ve 2025 yıllarında ise Trabzon, Giresun, Samsun ve Batı Karadeniz illerine kadar yayıldığını kaydeden Şenocak, “Bu böcek fındığın yanı sıra meyve, sebze ve tahıllar dahil tüm tarım ürünlerini tehdit ediyor. Bir çiftin kısa sürede binlerce böceğe dönüşmesi nedeniyle mücadele hayati önem taşıyor.” diye konuştu.
BİYOLOJİK MÜCADELEDE “SAMURAY ARISI” ÖNEMLİ ROL OYNUYOR
Şenocak, Tarım ve Orman Bakanlığı ile Karadeniz Fındık ve Mamulleri İhracatçıları Birliği’nin iş birliğiyle Karadeniz Tarımsal Araştırma Enstitüsü tarafından başlatılan Samuray Arısı (Trissolcus japonicus) üretiminin kahverengi kokarcaya karşı en etkili biyolojik yöntem olduğunu söyledi. Yaklaşık 1 milyon Samuray Arısı üretildiğini ancak yeterli miktara ulaşılamadığı için kimyasal mücadelenin yaygın biçimde sürdüğünü belirten Şenocak, “Eğer 10-15 milyon Samuray Arısı üretebilseydik bu sorunu büyük ölçüde çözebilirdik.” dedi.
TARIMSAL PANDEMİYLE KARŞI KARŞIYAYIZ
Şenocak, zararlının neden olduğu tahribatı “tarımsal pandemi” olarak nitelendirdi. “Kahverengi kokarca için bir tarımsal COVID demek hiç de abartılı olmaz.” diyen Şenocak, Türkiye’nin yıllık 2,5-3 milyar dolarlık fındık geliri ve 35-40 milyar dolarlık tarımsal ihracat gelirinin risk altında olduğuna dikkat çekti.
MÜCADELE PLANI UYGULAMADA
Şenocak, Tarım ve Orman Bakanlığı koordinasyonunda oluşturulan “Kahverengi Kokarcayla Mücadele Eylem Planı” kapsamında Ordu’da valilik, belediyeler, ziraat odaları, üniversiteler ve üretici örgütleriyle birlikte yürütülen çalışmaları anlattı. 2025 sezonunda en az zarar gören ilin Ordu olduğunu belirten Şenocak, “Bu sonuç, iki yıldır süren kararlı mücadelenin göstergesidir.” dedi.
TÜM TÜRKİYE’YE YAYGIN MÜCADELE ÇAĞRISI
Şenocak, mücadelenin tüm fındık bölgeleriyle birlikte diğer tarım alanlarında da yaygınlaştırılması gerektiğini vurguladı. Uygulanan yöntemler arasında feromon tuzaklar, ilaçlama çalışmaları, kışlakların temizlenmesi ve Samuray Arısı salımı gibi uygulamaların yer aldığını belirterek, bu yöntemlerin ülke genelinde uygulanması halinde başarı oranının yüzde 90’ı aşabileceğini ifade etti.
TOPYEKÜN MÜCADELEYLE BAŞARI MÜMKÜN
Şenocak, Amerika, İtalya ve Gürcistan’da yüzde 100 başarı sağlanamasa da topyekün mücadeleyle zararlının etkisinin azaltılabileceğini söyledi. “UFK olarak Kahverengi Kokarca ile Mücadele Eylem Planı kapsamında üstümüze düşeni yapma kararlılığındayız. Sorun ortak, düşman aynı ve mücadele birliktedir.” diye konuştu.