Teknolojinin gelişmesiyle birlikte teknik işlemler, hayvansal ve bitkisel üretimin hedefi olan ekonomik, üretken ve sürdürülebilir işletmeciliğin gerçekleştirilmesini sağlamaktadır.
Yapay zekayla gelişen akıllı tarım teknolojileri tarımsal işlerin kolaylaştırılmasına ve çözüm bekleyen sorunlarda bir çözüm aracı niteliğine ulaşmıştır.
Tarımda yapay zeka uygulamaları, geliştirilen yazılım ve algoritmalar ile birlikte bitkisel üretimin yanı sıra hayvansal üretimde de başarıyla uygulanmaya devam etmektedir.
TARIMDA YAPAY ZEKA KULLANIMININ FAYDALARI
Artmakta olan üretim talebi ve giderek artan insan nüfusu, taleplerin karşılanması ve dünyayı daha verimli bir biçimde beslemek amacıyla yeni teknolojilerin geliştirilmesine duyulan ihtiyaç artmaktadır.
Tarımda yapay zeka, mahsullerdeki zararlılarla savaşmayı, hastalıkları tespit etmeyi, toprak sağlığını dengelemeyi ve artan iş yükünü azaltmaya yardımcı olmayı amaçlar. Bununla birlikte yükselen verim, ürün veriminin artmasına ve beraberinde getirdiği arazi kullanımını genişletme durumunu azaltmaya yardımcı olabilir. Yapay zeka üretimde yaşanan sorunları daha düşük maliyetle çözebilir, aynı zamanda sürdürülebilir çözüm niteliğini kanıtlayabilir.
TARIMSAL ÜRETİMDE YAPAY ZEKA UYGULAMALARI
Tarım sektörü, diğer sektörler gibi teknolojinin gelişmesiyle büyük bir dönüşüm geçirmektedir. Tarımda verimliliği arttırmak, bulunan kaynakları daha etkili kullanmak ve tarım süreçlerini en iyi duruma getirmek yapay zekanın sunduğu fırsatlar içerisinde yer almaktadır.
BİTKİ HASTALIKLARININ TESPİTİ
Yapay zeka, görüntü işleme algoritmaları sayesinde bitki hastalıklarının tespiti konusunda etkili bir biçimde kullanılabilir. Bu sayede çiftçiler, hastalıklara erken müdahale ederek bitki sağlığını en duruma getirirler.
OTOMATİK YABANİ OT KONTROL SİSTEMLERİ
Otomatik yabani ot kontrol sistemleri, tarımsal üretimde karşılaşılan yabancı otların büyümesini engellemek ve verimi artırmak amacıyla yapay zekaya dayanan çözümlerin içerisinde bulunduğu sistemlerdir. Sensörler ve kameralar yardımıyla yapay zeka, bitki türlerini tanımlar ve yalnızca yabani otları hedef alır.
HAYVAN SAĞLIĞININ İZLENMESİ
Yapay zeka, hayvan sağlığının izlenmesinde ve hastalıkların erken tespitine yardım ettiği için hayvancılık yönetiminde önem taşımaktadır. İzleme ekipmanlarından ve sensörlerden veri toplanması ve analizi hayvancılıkta yapay zekanın ana kullanımlarındandır. Bu ekipmanlar, kalp atış hızı, vücut ısısı ve aktivite seviyeleri gibi ölçümleri yaparak hayvanın sağlığı hakkında anında bilgi verirler.
BİTKİ VERİMİ İÇİN TAHMİN ANALİZİ
Tahmine dayalı analitik, geçmiş verileri kullanarak mevcut koşulları analiz etmek amacıyla gelişen yapay zeka modellerini kullanır ve hasat mevsiminden önce çiftçilerin mahsul verimini tahmin etmelerine yardımcı olur.
Bitki ıslahında yapay zeka kullanımı dahil olmak üzere birçok alanda devrim yaratmaktadır. Bahsedilen bu modeller, tahmin oluşturmak amacıyla hava durumu modelleri, mahsul türleri ve toprak sağlığı gibi birçok faktörü göz önünde bulundurur.
HASSAS SULAMA SİSTEMLERİ
Hassas sulama, türlü kaynaklardan gelen verilerin analizi ve yorumlanması için son teknoloji yapay zeka algoritmalarına dayanır. Tarlalara gömülü olan sensörler sayesinde toprağın nem seviyesi, hava koşulları ve mahsul sağlığı hakkında gerçek zamanlı bilgiler toplanır.
Toplanan bu veriler, akıllı tarım uygulamaları sayesinde özelleştirilmiş sulama planları oluşturmak için mahsullerin ihtiyaç duymaları halinde gereken suyu almalarını sağlar.
İHA DESTEKLİ HAVA GÖZETİMİ
Akıllı tarım teknolojileri ve bilgisayarlı yapay zeka ile donatılan İHA’lar, mahsullerdeki sağlık sorunlarını tespit etmekle kalmayıp aynı zamanda otonom müdahalelerde de bulunur. Bu hava araçları, iyi etiketlenen tarımsal görüntülerin gerçek zamanlı derinlemesine analizlerini yapar. Dikkat edilmesi gereken alanları belirler ve ilaçlama hacimlerini mahsullerin gerçek ihtiyaçlarını gözeterek gübreleme ve haşere kontrolünü sağlar.
Tarımsal yönetime büyük bir katkı sağlayan bu yaklaşım, mahsul kalitesini artırmakla kalmayıp, verimi de önemli ölçüde iyileştirir ve çevresel etkiyi de en aza indirmeyi sağlar.
TEDARİK ZİNCİRİ VE TALEP TAHMİNİ
Tarımda yapay zeka uygulamaları, talebi doğru bir şekilde tahmin ederek ve tarım piyasasının kapsamlı analizlerini yaparak, bulunan kaynakları ve envanteri verimli biçimde yönetmelerine yardımcı olabilmektedir.
Gelişmiş olan bu yapay zeka teknolojileri, tarımsal ürünün topraktan pazara kadar olan sürecinin her aşamasında hassas kontrolü ve yönetimi sağlar. Geçmiş satış verilerine dayalı olarak, gelecekteki pazar trendlerini tahmin eder ve pazardaki ani değişimlere uyum sağlamak amacıyla tedarik stratejilerini gerçek zamanlı ayarlanmasını sağlayabilir.
TARIMDA YAPAY ZEKANIN GELECEĞİ
Yapay zekanın tarım için sayısız yararı bulunmaktadır. Ancak, işin yerinden edilmesi, mülkiyet yoğunlaşması ve etik kaygılar gibi doğal riskleri de bünyesinde barındırmaktadır. Geleneksel olarak yapay zeka, çok sayıda insan tarafından yapılan görevleri otomatikleştirdiğinden, hem bilişsel hem de manuel iş kayıpları yaşanabilir.
Bu zorluklar, yapay zekanın avantajlarını oluşabilecek dezavantajlarına dengeleyebilmek için dikkatli bir değerlendirmeye olan ihtiyacına vurgu yapmaktadır. Bu yalnızca tarım sektörü için olmayıp, yapay zekanın uygulamaya başlandığı tüm endüstriler için benzersizdir.
Akıllı tarım teknolojileriyle birlikte yapay zekanın tarıma entegrasyonu, veriye dayalı karar verme sürecini mümkün kılarak sektörde yeni bir kapı açtı. Bu açılan yeni kapı tarımda yapay zeka şirketleri başta olmak üzere birçok tarım şirketini de işin içerisine aldı.
Hava araçları, akıllı traktörler ve tahmine dayalı analizler kullanılan tarımda yapay zeka uygulamaları verimliliği artırır, kaynak kullanımını en uygun noktaya taşır ve sürdürülebilir tarım uygulamalarının teşvikine destek olur. Satın alınabilirlik ve veri güvenliği gibi zorluklarla karşılaşılsa da yapay zeka tarım için gelecek vaat ediyor.
Yazan: Şehir Plancısı Elif İrem Demirbaş