Uzunca bir zamandır soruyordu çiftçi, alım fiyatı ne zaman açıklanacak diye.
Hasat başladı ama kaça satılacağı belli değildi.
Neyse ki bu hafta Türkşeker alım fiyatını kamuoyuyla paylaştı.
Haberi duyan bir umutla hemen paylaşımı okudu ama dondu kaldı.
Ton başına kota tamamlama primi dahil 2 bin 975 liralık şeker pancarı alım fiyatı hayal kırıklığı yarattı çiftçide.
Beklenti en az 3 bin 500 liraydı ama beklendiği gibi olmadı!
Konyalı çiftçi “bizi kefene sardılar, bu fiyatla artık üretmenin bir anlamı kalmadı” dedi.
Eskişehirli ve Kütahyalı üreticiler fiyatın revize edilmesini istedi.
Geçen yıla göre yüzde 25’lik artış, TÜİK’in açıkladığı yüzde 40’ın üzerindeki üretici enflasyonunun altında kaldı.
En büyük gider kalemleri sulama ve elektrik olan çiftçi üstüne bir de gübre, tohum ve mazotu ekledi değil kar etmek maliyeti bile çıkaramayacağını söyledi bu alım fiyatıyla.
Tepkileri duymuş olsa gerek ki yetkililer, perşembe günü akşam saatlerinde yeni bir açıklama daha yaptı ve şeker pancarı alım fiyatının güncellenerek 3 bin 100 liraya çıkarıldığını paylaştı.
Bu haftanın dosya başlığını şeker pancarına ayırdım. İşe önce kotalarla başlayalım.
2025-2026 ŞEKER KOTASI AÇIKLANDI
Şeker sektöründe 2025-2026 pazarlama yılına ilişkin üretim kotaları belli oldu. Resmi Gazete’de yayımlanan Cumhurbaşkanı Kararı ile ülke genelinde uygulanacak A ve B kotaları resmiyet kazandı.
Buna göre, ülke toplam A kotası 2 milyon 910 bin ton olarak belirlendi. Bunun 2 milyon 837 bin 250 tonu pancar şekeri A kotası olarak ayrılırken, B kotası ise A kotasının yüzde 5’i oranında, 141 bin 863 ton olarak açıklandı.
Nişasta bazlı şeker (NBŞ) kotası da toplam A kotasının yüzde 2,5’ine karşılık gelecek şekilde, 72 bin 750 ton olarak tespit edildi.
Belirlenen kotalardan en büyük payı Türkiye Şeker fabrikaları alırken, onu sırasıyla Kayseri ve Konya takip etti. Şimdi gelelim fiyata.
2025-2026 ŞEKER PANCARI ALIM FİYATI 2 BİN 975 TL
Tarım ve Orman Bakanlığı, 2025-2026 üretim yılı için şeker pancarı alım fiyatını duyurdu. Salı günü yapılan yazılı açıklamaya göre, ton başına alım fiyatı kota tamamlama primi dahil olmak üzere 2.975 TL olarak belirlendi.
Yazıya başlarken de belirttiğim gibi beklentilerin altında kalan bu rakam tepkiyle karşılandı. Hem çiftçi örgütleri hem de siyasiler açıklanan fiyatı bakın nasıl yorumladı:
ESKİŞEHİRLİ PANCAR ÜRETİCİSİ İSYANDA: BU ZAM HAKSIZLIK!
Eskişehir Pancar Ekicileri Kooperatifi, TürkŞeker’in şeker pancarı için açıkladığı 2.975 TL/ton fiyatına tepki gösterdi.
Çaya yüzde 34, fındığa yüzde 50 zam gelirken pancara yüzde 25 artış yapılması adil değil diyen kooperatif, bu oranın üreticiyi mağdur ettiğini belirtti.
Açıklamada, artan mazot, gübre ve işçilik maliyetlerine dikkat çekilerek mevcut fiyatın sürdürülebilir üretimi tehdit ettiği vurgulandı. “Çiftçi olmazsa şeker de olmaz” mesajı öne çıkarıldı.
Eskişehir Pancar Ekicileri Kooperatifi, pancar fiyatının en az 3.500 TL’ye çıkarılması çağrısında bulundu.
Benzer bir tepki Kütahya’dan da geldi.
ÇİFTÇİ KAN AĞLIYOR, BU FİYATLA ÜRETİM YAPILAMAZ
TÜRKŞEKER’in şeker pancarı için açıkladığı 2.975 TL’lik alım fiyatı, Kütahyalı üreticiyi de isyan ettirdi.
Eski Altıntaş Ziraat Odası Başkanı Hikmet Koyak; bu fiyat çiftçiyi kurtarmaz. Maliyetler altında eziliyoruz. Çiftçi kan ağlıyor. Geçen yıl 2.375 TL olan fiyatın yalnızca yüzde 24 artırılması, çiftçinin beklentisinin çok altında kaldı diye özetledi. Hikmet Koyak, fındığa yüzde 50, çaya yüzde 34 zam verilirken pancara yapılan artışın adil olmadığını belirtti.
Aynı toprağı işliyoruz, aynı mazotu yakıyoruz ama bize değer verilmiyor diyen ziraat odası başkanı, En büyük sorunlardan biri de sulama maliyeti. Eskiden 2-3 sulamayla iş görüyorduk, şimdi 7-8 kez suluyoruz ama aynı verimi alamıyoruz. Bu fiyat sadece su parasını bile karşılamıyor ifadelerini kullandı.
İki farklı kentten benzer açıklama geldi diyebiliriz. Peki siyasilerin yorumu nasıl?
ÇİFTÇİ BU FİYATLA AYAKTA KALAMAZ
CHP Tokat Milletvekili Kadim Durmaz, şeker pancarı için açıklanan 2.975 TL’lik alım fiyatına tepki gösterdi. Devlet kendi alacaklarına enflasyon kadar zam yapıyor, çiftçiye gelince hesap değişiyor” diyen Durmaz, bu fiyatla çiftçinin ayakta kalamayacağını söyledi.
Durmaz, girdi maliyetlerindeki artışa dikkat çekti; Gübre yüzde 125, tohum yüzde 116, mazot yüzde 30, şeker yüzde 100 zamlandı. Ancak pancar fiyatı sadece yüzde 26 arttı. “Üretici ürettikçe zarar ediyor, kota fazlası pancar yok pahasına alınıyor” dedi.
Durmaz, fiyatların acilen revize edilmesi gerektiğini vurguladı.
Yorumlar böyle. Ortak nokta alım fiyatının en az 3 bin 500 lira olması yönünde. İşte Tarım ve Orman Bakanlığı da bu feryadı duymuş olacak ki 2 Ekim perşembe akşamı yazılı bir açıklama daha yaptı ve şeker pancarı alım fiyatını güncellediğini duyurdu.
ŞEKER PANCARI ALIM FİYATI 3 BİN 100 TL OLDU
Tarım ve Orman Bakanlığı, TÜRKŞEKER tarafından 2025-2026 yılı şeker pancarı alım fiyatının kota tamamlama primi ile birlikte ton başına 3 bin 100 TL olarak güncellendiğini duyurdu.
Bakanlığın sosyal medya hesabından yapılan açıklamada, “TÜRKŞEKER 2025-2026 üretim yılı şeker pancarı alım fiyatı güncellendi. Bu kapsamda, kota tamamlama primi ile birlikte şeker pancarı alım fiyatı ton başına 3 bin 100 TL olacaktır. Yeni fiyatın üreticilerimize ve sektörümüze hayırlı olmasını diliyoruz” ifadeleri kullanıldı.
Peki açıklanan bu yeni fiyata yorumlar nasıl?
PANCAR FİYATI ARTIŞI ÜRETİCİNİN HAKKI
Revize edilen fiyatı değerlendiren Ereğli Pancar Ekicileri Kooperatifi Başkan Adayı Yunus Çelik, ilk açıklanan 2.975 TL’lik pancar fiyatının artan maliyetlere yetmediğini söyledi.
Yunus Çelik; yetkililerle yapılan görüşmelerin ardından, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan’ın talimatıyla fiyatın 3.100 TL’ye yükseltildiğini açıkladı.
Çelik, Bu fiyat revizesi, üreticimizin emeğinin karşılığını alma mücadelesinde önemli bir kazanımdır. Bugün olduğu gibi yarın da çiftçimizin yanında olmaya devam edeceğiz. Yeni fiyatın tüm üreticilerimize hayırlı olmasını diliyorum dedi.
FİYAT GÜNCELLEMESİ ÇİFTÇİYE MORAL OLDU
Karaman Ziraat Odası Başkanı Mehmet Bayram da pancar fiyatlarının beklentinin altında kalmasıyla ilgili yaptıkları çağrının karşılık bulduğunu açıkladı.
Bayram, Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın talimatıyla pancar alım fiyatının 3.100 TL/ton yükseltildiğini belirtti.
Bu düzenleme, üreticimizin moralini yükseltmiş, alın terine sahip çıkıldığını göstermiştir diyen Karaman ziraat odası başkanı Mehmet Bayram, emeğe verilen değer için teşekkür etti.
SON SÖZ
Çiftçinin yükselttiği ses karşılık buldu ve fiyatlar güncellendi. Unutmayalım ki üreticinin alın teri yok sayılır, emeği karşılıksız bırakılırsa; sadece bir mahsul değil, bir ülkenin tarım geleceği, gıda güvencesi ve kırsaldaki yaşam da sessizce toprağa gömülür.
Bugün görmezden gelinen çiftçi, yarın eksik kalan sofraların ve dışa bağımlı bir tarımın en acı hatırlatıcısı olur. Benden söylemesi.
Hazırlayan Gazeteci Taner Öztürk