Bitkilerin gelişimi için gerekli olan bitki besin elementi ve suyun kök bölgesinde, toprak dışında farklı katı veya sıvı ortamlar kullanılarak bitkinin gelişimini tamamladığı gelişmiş üretim tekniğine topraksız tarım yani hidroponik tarım diyebiliriz.
Cocopeat, kokopit ise hindistan cevizi kabuğunun işlenerek topraksı bir yapı oluşması sağlanmış yani hindistancevizi torfu da diyebileceğimiz tarımda kullanıma elverişli hale getirilmiş bir madde haline getirilmiştir. Kokopit, Hindistan cevizi bitkisinden elde edilen lifli organik bir ortamdır.
Cocopeat topraksız tarım tekniği Sri Lanka, Filipinler, Tayland, Endonezya, Hindistan gibi ülkeler tarafından üretimi gerçekleştirilmektedir. Hindistan cevizi meyvelerin kabuk kısmından elde edilmektedir. Hindistancevizinin liflerinin bir kısmı diğer sanayilerde kullanılırken, kalan kısımlar yığınlar halinde kompostlaştırılarak elde edilir.
COCOPEAT NEDİR NE İŞE YARAR?
topraksız tarım teknikleri, bir diğeri kokopit yani doğal bir hindistancevizi substratıdır. Hindistan cevizinin kabukları ve lifleri küçük parçalara bölünerek oluşturulan bitki yetiştirme ortamıdır.
İşlenip sıkıştırılmış torf haline getirildikten sonra farklı boyutlarda da kullanılabilmektedir. Kokopit tamamen organik olması ile pH değeri 5.8 ile 6.5 arasındadır. Su tutma kapasitesi yüksek olduğu için tarımda kullanılmaya oldukça elverişli bir yapıdadır.
KOKOPİT TOPRAK ÖZELLİKLERİ NELERDİR?
Kokopit toprak organik maddece yüksektir. pH aralığı 5.8 ve 6.5 arasında olduğundan tarımda kullanımı elverişlidir. Hindistan cevizi toprağı su tutma kapasitesi oldukça iyidir.
Kokopit toprak sıkı değildir, dolayısıyla köklerin havalanması daha iyi olur, iyi kök gelişimi bitkilerin gelişimini etkiler. Kendi hacminin dokuz katı kadar suyu tutabilir ve kökler için gerekli olan oksijeni ve besin elementini sağlar. Hindistancevizinin liflerinden elde edildiğinden bu lif ve süngerimsi yapı her toprak tipinin düzenleyicisi olmasını sağlamaktadır.
Cocopeat yapıda bolca lignin vardır. Lignin de kök bölgesinde faydalı mikroorganizmaların oluşumunu destekler.
COCOPEAT TOPRAK NASIL YAPILIR?
Cocopeat toprağı topraksız tarıma uygun bir uygulamadır. Bitkinin ihtiyacı oldukça bitkiyi besleyerek köklenme ve büyüme ortamı yaratır. Sudan, gübreden tasarruf sağlar. İyi bir drenaja sahip olan cocopeat kesekleşme yapmamaktadır. Peki cocopeat toprak nasıl elde edilir?
- Kokopit toprak ilk olarak hindistan cevizi kabuklarından ayrılarak başlanılır.
- Ayrılan kabuklar suda bekletilerek şişmesi sağlanır.
- Mineral eklemeleri yapılır ve kurutulan kabuklar makine ile küçültülür.
- Eleme işlemine tabi tutularak küçülmeyen kabuklar ayrıştırılıp tekrar küçültülme işlemi uygulanır.
- Son olarak kurutulmuş olan hindistan cevizi toprağı yani kokopit sıkıştırılarak uygun ölçülerde bloklar haline getirilmektedir.
KOKOPİT ORTAMINDA HANGİ BİTKİLER YETİŞİR?
Kokopit ortamda, kokopit toprak tohumdan, çelikten fide üretimi ve saksılıma ile üretimde kullanılabilir. Tüm seralarda, tohumlarda, fidelerde, çiçek ve bahçe, sebzelerde, fidanlarda, balkon ve bahçe peyzajlarında, mantar üretiminde tek başına ya da farklı karışımlarla uygulanabilen doğal ve temiz bir yetiştirme ortamı sağlamaktadır. Hidroponik tarım yani topraksız tarımda neler yetişir? Kokopit ile en çok çilek, domates ve biber yetiştiriciliği yapılmaktadır.
Kokopit toprak ile çilek üretimine bakacak olduğumuzda 1 metrelik kokopit bloklarına yaklaşık olarak 13,14 fide dikebiliriz. Bakım ve yetiştiriciliği için sıra arası mesafesine dikkat etmeliyiz. Kontrolleri sağladıktan sonra ortalama 600 gram ile 3000 gram arası verim alınabilmektedir.
COCOPEAT (KOKOPİT) AVANTAJLARI VE FAYDALARI
Cocopeat özellikleri, Cocopeat avantajları baktığımızda birçok avantajı ve faydası olduğunu görmekteyiz bunlar;
- Köklerin etkin dağılımı ile köklerin her yerinde eşit su ve hava dağılımı.
- Organik maddece zengindir.
- Su tutma kapasitesi yüksektir.
- Tekrar kullanılabilmektedir. İlk maliyet olarak yüksek olsa bile defalarca kullanılmasıyla diğer maddelere göre ekonomik hale dönüşmektedir.
- Yavaş çürümesi ile uzun süre dayanıklılık gösterir.
- Toprağa karışması ile atık problemi yaratmamaktadır ve organik madde miktarını arttırmaktadır.
- Hacmi düşüktür bu yüzden kolaylıkla sıkıştırılabilmektedir.
- Lignin ve selüloz değeri yüksektir.
- Organik bir madde olduğundan topraktan kaynaklı hastalık ve zararlıdan korumuş oluruz.
- Cocopeat bloklar halinde sıkıştırılabilmesi ile nakliye bakımından kolay ve kullanımı kolay bir üründür.
- Kokopit tarım kendi hacminin dokuz katı kadar su tutabilmektedir ve iyi havalanmasını sağlar.
- Killi ağır bünyeli toprakla karıştırıldığında daha iyi havalandırır.
- Kumlu toprakla karıştırıldığında su ve besin elementi tutumunu sağlar.
- Sudan, gübreden, zamandan ve işçilikten tasarruf sağlar.
yüksek drenaj yeteneği ile Nötr PH ve Ec değerlerine sahip olması yetiştiricilik anlamında avantaj sağlamaktadır.
Sonuç olarak topraksız tarım teknikleri birçok yöntem ve maddeden oluşabilmektedir. Bu yöntemler dünyanın farklı yerlerinde farklı kişilerce uygulanmaktadır.
Üretimin topraktan değil de farklı maddeler kullanılarak gelişimi için gerekli besin maddelerini karşılıyor olmasında birçok üretici ve tüketici için dikkat çekici bir durum olmuştur.
Kokopit tarım, toprakta yetiştiriciliğe göre maliyeti daha yüksek ve teknik bilgi ihtiyacı daha fazla olmasıyla birlikte verimde de önemli düzeyde artış sağlanmakta, hastalık ve zararlılar ile mücadelede maliyet düşmekte ve yabancı ot kontrolü daha kolay olmaktadır.
Yazan: Ziraat Mühendisi Beyza Söğüt