Üre gübresi kısaca bitkilerdeki azot gereksinimini sağlar. Üre gübresi özellikleri arasında beyaz renkli ve suda çözünebilir olmasını sayabiliriz. Üre gübresi, yüksek düzeyde azot içermesi ve birim azot açısından daha ucuza mal olması gibi nedenlerle ülkemizde ve dünyada yaygın şekilde kullanılmaktadır.
Bazı kompoze gübrelerin içinde üre bulunur. Bu kompoze gübrelere üre gübresi çeşitleri diyebiliriz. Üre gübresi ısı ve ışıktan uzakta muhafaza edilmeli ve muhafaza edildiği ortam nemli olmamalıdır. Bu yazımızda üre gübresi ne işe yaramaktadır ve üre gübresi fiyatları nedir gibi konulara değineceğiz.
ÜRE GÜBRESİ NEDİR?
Üre gübresi nedir, üre gübresi özellikleri bakımından beyaz renkli suda kolayca çözünebilen kokusuz bir gübredir. Kimyasal gübreler arasında en yüksek azotu içeren gübre üre gübresidir. Üre gübre içeriği olarak %46 oranında azot bulundurmaktadır. Tarımsal açıdan değeri yüksek bir gübredir. Birim azot bakımından daha ucuza mal olmaktadır.
ÜRE GÜBRESİ NE İŞE YARAR?
Üre gübresi bitkilerin azot gereksinimini sağlamaktadır. Üre gübresi ne işe yarar, özellikle bitkilerin gelişmesinde önemli rol oynamaktadır. Bitki kök gelişmesinde ve bitkinin boyunun uzamasında etkili olmaktadır. Meyve ve danelerin verimini artırmaktadır.
İçeriğinde yüksek oranda azot bulundurması, fiziksel özellikleri bakımından uygun olması ve nötr pH ‘da olduğu için ekinlere zarar vermemesi üre gübre faydaları arasında yer almaktadır. Bu faydalı yönleriyle yaygın olarak tercih edilen bir gübredir.
Peki üre gübresi zararları var mıdır? Doğru bir şekilde uygulandığında zararları olmamaktadır fakat bazı durumlarda üre gübresi toprağın olduğundan daha asidik bir hale gelmesine sebep olabilir. Tohum ile temas etmesi durumunda çimlenmeyi engellemektedir. Üre gübresi fazla uygulandığında yanma oluşabilmektedir. Uygulanma zamanı, dozu ve uygulama şekline dikkat edildiğinde bu durumlar oluşmayacaktır.
ÜRE GÜBRESİ ÇEŞİTLERİ
Üre gübresinin %46 oranında azot içeren bir gübre olduğundan bahsetmiştik. Bazı kompoze gübrelerin içerisinde de üre bulunmaktadır. Üre gübresi damlama sulama ile sıvı üre gübresi şeklinde veya püskürtülerek yapraktan üre yaprak gübresi şeklinde de kullanılabilmektedir. Üre gübresi çeşitleri olarak bunları söyleyebiliriz.
ÜRE GÜBRESİ NE ZAMAN ATILIR?
Üre gübresinin nötr pH’ da olduğundan bahsetmiştik. Nötr pH’ da olması sayesinde neredeyse tüm meyvelerde, tahıllarda, ekinlerde ve sebzelerde kullanılabilmektedir. Peki üre gübresi ne zaman atılır? Sonbaharda ekim öncesinde ve ekimle birlikte taban gübresi, ilkbaharda toprak üstü şeklinde uygulanabilmektedir.
Üre gübresi nasıl kullanılır bakacak olursak üre gübresi üst gübre olarak kullanıldığında çok fazla azot kaybı oluşmaması için gübre atıldıktan sonra toprak iyi bir şekilde karıştırılmalıdır. Fazla üre verilmesi gereken durumlarda ise verilecek miktar parçalara bölünerek verilmelidir. Toprak yüzeyine serpileceği durumlarda ise sulamaya ve hava sıcaklığına dikkat edilmelidir. Hatalı sulama sonucunda azot kaybı yaşanabilmektedir.
Üre gübresi atım zamanı sebzelerde gübrenin yarısı dikim yapıldıktan sonra kalan kısmı ise meyve tutumu olduktan sonra, meyve ağaçlarında sonbahar ve çiçeklenmeden önce, bağda ilk çapalamadan önce, bostanda ekim sırasında ilk yarısı çapalamadan önce de kalan yarısı, tahıllarda ekim sırasında ve kardeşlenme devresinde yağışlardan önce olmaktadır.
DEKARA GÜBRE NE KADAR ATILIR?
Genel olarak gübre uygulanmadan önce toprak analizi mutlaka yaptırılmalıdır. Yine üre gübresi ne kadar kullanılmalı sorusuna da toprak analizi yaptırarak karar verilmelidir. Dekara gübre ne kadar atılır, atılacak gübre nasıl hesaplanır sorularını yanıtlayalım. Toprak analizi yaptırdıktan sonra sonuçlara göre gübrenin ne kadar uygulanması gerektiği saf madde miktarı 2,2 ile çarpılarak hesaplanır. Örneğin, toprak analizi sonucunda rapordaki saf madde azot 7 kg ise verilmesi gereken üre gübresi miktarı 7×2,2= 15,4 kg/dekar olarak hesaplanmaktadır. Bu hesaplama farklı azotlu gübreler için farklı sayılarla çarpılarak yapılmaktadır.
Gübre hesaplama formülü ile dekara ne kadar azot atılması gerektiği hesaplanabilmektedir. Bu şekilde gübre hesaplama programı oluşturarak hangi zamanlarda ne kadar gübre atılacağını takip edebilirsiniz. Bu sayede doğru zaman ve doğru oranda gübreleme yapmış olursunuz.
ÜRE GÜBRESİ FİYATLARI
Üre gübresini ne zaman uygulamamız gerektiğinden dekara ne kadar uygulanması gerektiğinden bahsettik. Peki üre gübresi fiyatları nedir, üre gübresi kaç para diye soracak olursak tek bir fiyat vermek mümkün değildir. Üre gübre fiyatları diğer tüm gübre çeşitleri gibi özelliklerine ve kullanım amaçlarına göre değişmektedir. Tekrar hatırlatmamız gerekirse toprak analizleri sonucuna göre ihtiyaç duyulan miktar kadar gübre alınmalı ve atılmalıdır.
Sonuç olarak; üre gübresi özellikleri bakımından beyaz renkli, kokusuz %46 oranında azot içeren bir gübredir. Üre gübresi çeşitleri olarak içerisinde üre bulunduran bazı kompoze gübreleri, sıvı ve yapraktan üre gübresi uygulamalarını söylemiştik.
Dekara ne kadar gübre atılması ve hangi zamanlarda atılması gerektiğinden yazımızda ayrıntılı bir şekilde bahsettik. Üre gübresi fiyatları kullanım amacı ve özelliklerine göre değişim göstermektedir diye değindik. Fakat her şeyden önce üstüne basa basa söylediğimiz toprak analizi yaptırılmalı ve elde edilen sonuçlara göre bir yol izlenmelidir.
Yazan: Ziraat Mühendisi Aslı Nur Kasa